GALERIA WNĘTRZ
- Jelcz M11 #272
- Jelcz M11 #272
- Jelcz M11 #272
OPIS POJAZDU
Jelcz M11 to model wysokopodłogowego autobusu miejskiego, produkowanego przez firmę Jelcz w latach 1985 - 1990 jako licencyjna i zmodyfikowana wersja autobusu Ikarus 260. Autobus ten w zasadzie jest połączeniem konstrukcji Ikarusa 260 z wyglądem Jelcza PR110M. Autobusy serii M11 stanowiły tańszą, i jak się okazało - trwalszą alternatywę dla głównego produktu jelczańskiej fabryki, czyli modelu PR110M. Model ten powstał w celu dostarczenia jak największej ilości autobusów miejskich, możliwie jak najtaniej, w jak najszybszym terminie.
W latach 80. państwo polskie zmagało się z kryzysem gospodarczym. Zjawisko to odcisnęło również swoje piętno na produkowanych wówczas w Jelczu autobusach. W autobusach serii PR110 poczyniono pewne zmiany, aby jak najbardziej zredukować koszty produkcji autobusów (np. zastępując grube gumy w drzwiach cieńszymi). Ponadto kryzys spowodował zwiększenie się cen części do produkcji Jelczów PR110 na rynkach światowych. Istotnym ograniczeniem było też to, że fabryka silników w Mielcu mogła wyprodukować rocznie maksymalnie 1000 jednostek napędowych. Postanowiono więc rozpocząć współpracę z Węgierską Republiką Ludową. Umowa handlowa pomiędzy Polską a Węgrami, podpisana w Warszawie 24 października 1983, zakładała dostawy do polskich miast autobusów Ikarus 260 oraz podwozi Csepel 260.88 do budowy autobusów w Jelczu opartych na konstrukcji tegoż podwozia. W zamian strona węgierska otrzymywała samochody osobowe - Fiaty 125p i 126p oraz ciężarówki Star. Zgodnie z umową WRL miała dostarczyć w latach 1986–1990 około 1500 kompletnych podwozi wraz z układem jezdnym. Już wówczas stwierdzono, że Jelcze M11 (pierwotnie nazwane Jelczami M110) miały być rozwiązaniem przejściowym, a ich produkcja miała zostać ukończona w momencie pojawienia się produkowanych w całości przez polski przemysł Jelczów 120M. W 1987 roku pojawiła się również lokalna odmiana Jelczów M11, nazwana L11.
Prototypowy egzemplarz Jelcza M110 powstał pod koniec 1983 roku. W 1985 roku autobus pojawił się w produkcji. Jelcze M11 wówczas trafiały do większości polskich miast z rozdzielnika państwowego (oprócz Warszawy). Do Wrocławia trafiło łącznie 50 sztuk tych autobusów. Jelcz M11 jest napędzany przez silnik Raba-MAN D2156HM6U o mocy 192 KM sprzężony z pięciobiegową skrzynią biegów Csepel ASH75.2. Był to ten sam zestaw, który stosowano w Ikarusach 280.26. Autobus, podobnie jak jego węgierski odpowiednik, charakteryzował się prostą budową oraz nieskomplikowanymi naprawami. We Wrocławiu Jelcze M11 były eksploatowane do końca 2005 roku, kiedy to zostały wyparte przez nowe Volvo 7700.
W 2006 roku ówczesne stowarzyszenie sympatyków transportu miejskiego z Wrocławia starało się o pozyskanie jednego z Jelczów M11 od MPK Wrocław (egzemplarz #6096) na cele muzealne, jednak autobus zaproponowany miłośnikom przez spółkę okazał się być w bardzo złym stanie technicznym oraz mocno zdekompletowanym, toteż odstąpiono od tego planu, zaś sam wóz został skasowany. Druga szansa na pojawienie się zabytkowego M11 we Wrocławiu miała miejsce w 2011 roku, kiedy nowopowstały Klub Sympatyków Transportu Miejskiego wszedł w posiadanie Jelcza M11 i Jelcza L11. Obydwa te autobusy sprzedało organizacji PKS Dzierżoniów. Jednak po dokładnych oględzinach obu pojazdów, zdecydowano się na zachowanie jedynie Jelcza L11 - Jelcz M11 był w zbyt złym stanie, aby nadawał się do remontu, toteż został zezłomowany. Trzecia i udaną próba pozyskania Jelcza M11 miała miejsce w czerwcu 2017 roku. Autobus, odkupiony przez firmę A-BUS z Gdyni (współpracującą z KSTM), pochodził z Głogowa, gdzie od 1990 roku był autobusem liniowym o numerze #272 (pierwotnie #2072) i na początku XXI wieku przeszedł remont w zakładach Kapena we Włynkówku, powiązany z montażem nowej ściany czołowej oraz tylnej i odświeżeniu wnętrza. W listopadzie 2017 roku autobus otrzymał z powrotem oryginalny przód i tył, a w dalszej perspektywie jest też planowana restauracja wnętrza do stanu fabrycznego.
DANE PODSTAWOWE
PRODUCENT: Jelcz
MIEJSCE PRODUKCJI: Polska (Jelcz-Laskowice)
TYP AUTOBUSU: solo, wysokopodłogowy
PREMIERA: 1983
LATA PRODUKCJI: 1985 - 1990
DANE TECHNICZNE
DŁUGOŚĆ POJAZDU: 11000 mm
WYSOKOŚĆ POJAZDU: 3080 mm
MASA CAŁKOWITA: 16000 kg
LICZBA DRZWI: 3
UKŁAD DRZWI: 2 - 2 - 2
SZEROKOŚĆ DRZWI: 1250 mm
WYS. PODŁOGI W 1. DRZWIACH: 890mm
WYS. PODŁOGI W 2. DRZWIACH: 890mm
WYS. PODŁOGI W 3. DRZWIACH: 890mm
SZEROKOŚĆ POJAZDU: 2500 mm
MOC SILNIKA: 192 KM
SKRZYNIA BIEGÓW: Csepel ASH75.2
ILOŚĆ BIEGÓW: 5
TYP SKRZYNI BIEGÓW: ręczna
MODEL SILNIKA: Raba-MAN D2156HM6U
WNĘTRZE
ILOŚĆ MIEJSC SIEDZĄCYCH: 30
ILOŚĆ MIEJSC STOJĄCYCH: 70
ILOŚĆ MIEJSC OGÓŁEM: 100
INFORMACJE DODATKOWE
ABS: nie
ASR: nie
EBS: nie
ESP: nie
PRODUKCJA
1990.
DOSTAWY
KSTM Wrocław
2017r.
